expo jaarprogramma kunstenaars Ko Keever contact KUNSTHALWEERT, museum voor hedendaagse kunst

Kunstenaars

Yrrah

Harry Lammertink 1932 - 1996

De tekenaar Harry Lammertink heeft sinds hij in 1955 zijn eerste cartoons onder het pseudoniem Yrrah publiceerde, tallozen geërgerd. Eerst in Het Parool. Nadat zijn tekeningen steeds cynischer werden en de klachten talrijker, vooral ook in het weekblad Vrij Nederland, dat hem tot het eind trouw is gebleven.

Lammertink werkte moeizaam. Hij heeft dat in tal van interviews herhaald, hoewel hij één groot thema vervolgde. Yrrah was bij uitstek de tekenaar van de wanhoop en het huwelijksleed. Maar ook religieuze onderwerpen ontsnapten niet aan zijn hekelende pen. In 1976 diende de toenmalige minister van justitie Van Agt op aandringen van Klaas Beuker van de Rooms Katholieke Partij Nederland een strafklacht tegen Yrrah in. Hij had een tekening gepubliceerd van een zwangere non met op de achtergrond Jezus, waarbij de suggestie werd gewekt dat hij de aanstichter van de zwangerschap was. ARP-leider Aantjes zegde zijn abonnement op Vrij Nederland op. De katholieke Beuker ergerde zich er zo aan, dat hij vragen in de Kamer stelde. De klacht heeft het nooit tot een rechtzaak gebracht. Hoewel Yrrah velen pijn deed met zijn cartoons, was hij volgens velen een aardige en kwetsbare man. De eerste tekeningen verschenen in 1955. In 1958 publiceerde Lammertink zijn eerste bundel 'Yrrationeel'. Die sloeg in die jaren, toen onbenul en oubolligheid nog bon ton waren, in als een bom.

Op huiveringwekkende wijze behandelde hij onderwerpen zoals dood, zelfmoord, invaliditeit, eenzaamheid en verval. Ook in een volgende bundel 'Yrrah Kiri' ging hij voort in dit spoor. Vermaard werd hij door zijn moddervette dames voorzien van slag- en stootwapens. Als er iemand aan Lammertinks werk twijfelde, was hij het zelf. In een interview zei hij ooit dat hij soms alleen nog 's nachts de straat op durfde.

Yrrah
Yrrah